6 Leuke feitjes over koffie!

Hoewel koffie de op één na populairste drank ter wereld is, na water, merken veel mensen dat ze deze heerlijke drank drinken zonder er al te veel van af te weten. De volgende keer dat je jezelf een warme kop koffie inschenkt, neem dan een paar minuten de tijd om na te denken over de oorsprong van koffie en hoe deze verband kan houden met je leven. Meer weten over koffie? Is het al tijd voor koffie deelt vandaag  leuke feitjes over koffie!

1. Nederland drinkt de meeste koffie

Volgens een onderzoek uit 2020 zou Nederland met maar liefst 8,3 kilogram de meeste koffiecups per hoofd van de bevolking consumeren! We werden gevolgd door Finland met 7,8 en Zweden met 7,6.

2. Je kunt geiten bedanken voor koffie

Wist je dat geiten de reden waren waarom koffie werd uitgevonden? Volgens de legende merkten Ethiopische boeren in de 9e eeuw de manier waarop hun geiten dansten toen ze de koffieplant aten. Een plaatselijke monnik besloot het eens te proberen en realiseerde zich dat de drank hem 's nachts wakker hield en zo werd koffie geboren.

Lees hier meer over Oorsprong van koffie

3. Op koffie stond ooit de doodstraf!

Tijdens het Ottomaanse rijk van de 17e eeuw geloofde men dat koffie geestverruimende effecten had. De heerser van deze periode geloofde dat het een soort verdovend middel was en verbood het van openbare consumptie.

koffiecups nespresso cups

4. Waarom mensen expresso en espresso verwarren

De juiste uitspraak van "espresso" is een eeuwenoud argument dat koffieliefhebbers al jaren hebben! Maar het blijkt dat degenen die het een "expresso" noemen, niet helemaal ongelijk hebben.

De Italiaanse term espresso betekent "uitgedrukt" of "uitgeperst". Dit komt omdat espresso's worden gemaakt door zeer heet water onder hoge druk door fijngemalen koffiebonen te persen. Dus hoewel de juiste uitspraak ES-presso is, kun je zien waar mensen vandaan komen.

Naast espresso hebben we nu ook nog eens nespresso cups, om de verwarring nog groter te maken!

5. Melk houdt je koffie langer warm

Koffie blijft 20% langer warm als je melk toevoegt.

6. Koffie helpt je langer leven

Dit is misschien nog wel onze favoriet.

Dankzij het feit dat het boordevol antioxidanten zit, blijft koffie een van de gezondste dranken ter wereld.

Natuurlijk, als je ervoor kiest om melk en suiker aan toe te voegen, kan deze gezondheidsfactor worden beïnvloed, maar verder kan koffie, wanneer het wordt geconsumeerd als onderdeel van een gezond, uitgebalanceerd dieet en een gezonde levensstijl, mensen helpen langer en gelukkiger te leven.

Sommige mensen hebben koffie nodig om de dag te starten en functioneel te worden. Voor mensen die snel last hebben van hoofdpijn kan cafeïne echter een trigger zijn voor een aanval. Waar mensen die last hebben van intermittent fasting hoofdpijn door te weinig eten, krijgen sommige mensen last van hoofdpijn door teveel koffie drinken. Maar waardoor kan het dat je door cafeïne hoofdpijn krijgt? Laten we daar eens een kijkje naar nemen.

Onderzoek mensen met migraine

In een onderzoek dat gepubliceerd is in het American Journal of Medicine is een groep van 100 mensen met chronische migraine onderzocht. Zij werden 6 weken lang gevolgd en hielden bij hoeveel kopjes koffie per dag ze dronken. Uit dat onderzoek is gebleken dat de mensen die 3 of meer kopjes koffie per dag dronken, 40% meer kans hadden op een hoofdpijn aanval. Deze aanval kregen ze meestal dezelfde dag nog of de dag erna. Mensen die maar 1 of 2 kopjes dronken hadden dit effect niet.

Waardoor ontstaat hoofdpijn bij koffieconsumptie

De onderzoekers kwamen tot de conclusie dat het mogelijk komt door de werking van cafeïne. In de hersencellen wordt cafeïne verward met het stofje adenosine. Dit is een lichaamseigen stof die je slaperig maakt, maar ook een rol speelt bij pijn. Omdat cafeïne lijkt op adenosine bindt cafeïne zich aan de receptoren en is er geen plek meer voor adenosine. Hierdoor kun je een opgewekter gevoel krijgen of het kan pijn verlichtend werken als het een positief effect heeft. Anderzijds kan het hoofdpijn veroorzaken, dit heeft voornamelijk te maken met dosering, frequentie en gewoonten.

Mensen die gewend zijn om veel koffie iedere dag te drinken zullen minder snel het effect ervaren, evenals de hoofdpijn. Gaan ze deze dosis verhogen dan kunnen ze negatieve effecten zoals hoofdpijn krijgen. Als je gewend bent om weinig koffie te drinken, zeg 1 of 2 kopjes. Als je er dan 4 drinkt, kan dit al hoofdpijn veroorzaken. Overigens zorgt koffie ervoor dat je vaker naar het toilet moet, hierdoor kan je lichaam uitdrogen. Hierdoor kan je ook hoofdpijn krijgen, drink daarom ook voldoende water.

Gelukkig hoef je niet te stoppen met koffie drinken, echter moet je wel blijven bij de dosering die je altijd drinkt. Drink je normaal niet zoveel kopjes, ga dan niet opeens een stuk meer drinken. Ook al denk je misschien dat je dit nodig hebt, het kan namelijk averechts werken.

Koffie is het favoriete drankje van veel Nederlanders en Belgen. Elke dag wordt er alleen in Nederland al 6,5 miljoen liter koffie gedronken. Als dit berekend wordt per jaar, dan drinkt een Nederland gemiddeld 150 liter koffie per jaar. Er is wel een groot verschil vergeleken vroeger en nu. Vroeger betaalde je voor kopje koffie een hele hoge prijs. Dit komt, doordat koffie een exotisch product was.

Koffieplant

De koffieplant is rond de tiende á elfde eeuw ontdekt. Dit gebeurde in Ethiopië. Nadat koffie in Ethiopië gedronken werd, is het in de vijftiende eeuw verspreid naar Jemen, waar de koffieplant ook groeide. In de zestiende eeuw werd de koffie verspreid naar Perzië, Egypte, Syrië en Turkije.

Europa

In de zeventiende eeuw importeerden Europeanen de koffiebonen. De koffiebonen werden geïmporteerd vanuit Arabië. Voordat koffie bekend werd in Europa, ontstonden in de eerste landen al “qaveh khaneh”, ook wel koffiehuizen. In 1615 werd het eerste koffiehuis in Europa opgericht. Dit vond plaats in Venetië. Na het eerste koffiehuis ontstonden er ook koffiehuizen in Engeland, Oostenrijk, Frankrijk en Duitsland. Pas vele jaren later in 1663 opende het eerste koffiehuis in Nederland. Dit vond plaats in Amsterdam. Al gauw opende er ook een koffiehuis in Den Haag. Koffie werd steeds bekender en daarom nam de vraag naar koffie toe.

Nederland

Nederland heeft een groot aandeel in het succes van koffie. De Nederlanders slaagden er in de tweede helft van de zeventiende eeuw in om de zaden van de koffieplant te verzamelen. Eenmaal deze zaden verzameld te hebben, werden ze naar Indonesië verscheept. Op het eiland Java ontstonden er grote koffieplantages. Later werden deze plantages ook verspreid naar de eilanden Sumatra en Celebes.

Vandaag de dag

Koffie is iets wat niet meer weg te denken is uit de meeste huishoudens. Koffie is een drankje wat genuttigd wordt op basis van water en gedroogde en gebrande pitten. Deze pitten zijn afkomstig van de koffieplant. Koffie bevat het stimulerende stof cafeïne. Ondanks dit stimulerende stofje, kan koffie op elk moment van de dag gedronken worden. Er bestaat vandaag de dag ook koffie zonder cafeïne. Hierdoor kan koffie ook prima voor het slapen gaan worden gedronken. Er zijn veel verschillende soorten koffie te krijgen. Ondanks de vele soorten zijn de verschillende delicatessen online te bestellen. Hierdoor kan je een duidelijk beeld krijgen van de verschillende koffies. Vandaag de dag zijn er ook veel verschillende koffiemachines op de markt te vinden. Zo zijn er machines waarbij er een koffiefilter aanwezig moet zijn. Om een natuurlijkere smaak te krijgen, zijn er ook koffiemachines op de markt, waarbij de koffie wordt gemaakt door echte koffiebonen. De koffiebonen worden door de machine verwerkt, waardoor er een natuurlijkere koffie ontstaat. Ook is het mogelijk om koffie te drinken op vakantie. Voor deze situaties bestaat er oploskoffie.

Over de hele wereld groeien wel 60 verschillende soorten koffie. Dat wil echter nog niet zeggen dat alle soorten koffie drinkbaar zijn. In totaal zijn de koffiebonen die drinkbaar zijn onder te verdelen in 3 soorten. Daarvan worden er maar 2 gebruikt voor consumptie. De Arabica en de Robusta.

Wat zijn de verschillen tussen Arabica en Robusta koffie?

De Coffea robusta

Robusta coffee beans

De Coffea Robusta is een koffiesoort uit het geslacht Coffea. Samen met de Coffea Arabica, is dit de meest gedronken koffiesoort ter wereld.

De plant

De Coffea Robusta blijft groen van kleur en behoort tot de familie van Rubiaceae en genus Coffea.

De plant groeit op 600 meter boven het zeeniveau en kan goed tegen hitte en vocht. Dat maakt de plant zeer geschikt om te verbouwen in warme en tropische gebieden. De plant groeit voornamelijk in Zuid-Amerika. De boon die de Coffea Robusta is zo populair dat het maarliefst 33% van de hele koffiemarkt vertegenwoordigd.

De smaak van robusta

Deze plant wordt verbouwd voor de rijke en intense smaken die uitermate geschikt zijn voor espresso. Het smaakprofiel van koffiebonen wordt beïnvloed door het cafeïne gehalte. Dat is bij de Robusta vrij hoog. Hoe hoger de koffieplant groeit hoe minder cafeïne er in de boon zit. De Arabica groeit een stuk hoger en bevat minder cafeïne. De Robusta heeft een goede weerstand en daarom ook een stevige smaak.

De Coffea Arabica

Arabica vertegenwoordigd het grootste gedeelte van de wereldwijde koffiemarkt met zo’n 70%. Deze koffieplanr groeit op grote hoogtes van gemiddeld 1500 boven het zeeniveau. Koffieplanten maken cafeïne aan om zichzelf te beschermen tegen ziektes en parasieten. Op grote hoogtes komen er minder parasieten voor en heeft de plant geen behoefte aan een hogere weerstand. Daarom is het cafeïnegehalte van de Arabica lager dan die van de Robusta.

De plant

De Coffea Arabica plant

De Coffea Arabica groeit voornamelijk in Midden-Afrika en Azië. De plant groeit in gebieden met een hoogte van 1500 meter boven zeeniveau. Er zijn meer dan 20 varianten van deze plant bekend. Dat heeft te maken met dat er kleine verschillen zijn in klimaat, hoogte, het cafeïnegehalte in de plant en de tijd van de Oogst.

De smaak van Arabica

Het smaakprofiel van de Arabica koffieboon komt je waarschijnlijk erg bekend voor zonder dat je het zelf weet. De meeste koffie die wij drinken is gemaakt met Arabica bonen. De smaak is iets zoeter, lichter en zachter dan de Robusta. De boon bevat meer oliën van zichzelf en dat kan er aan bijdragen dat de smaak van de koffie soms wat zurige tinten heeft. Veel mensen verkiezen Arabica koffie boven de Robusta omdat het cafeïnegehalte wat lager is en de smaak iets genuanceerder en verfijnder.

De geschiedenis van koffie

De mythe van het ontstaan van koffie luidt als volgt: De koffieboon werd ontdekt in de 10e of 11e eeuw. Koffiebonen zijn ontdekt door een schapenherder in Ethiopië. De schapenherder liep met zijn kudde door een veld waar de koffiebonen in de natuur groeide. Elke keer als hij hier met zijn schapen geweest was, werden de schapen erg druk en energiek! Hij vroeg zich af hoe dat toch steeds kwam en at zelf ook een paar van de sterk smakende zure besjes. Hij ontdekte dat hij energie kreeg van de bes en ging experimenteren met zijn ontdekking.

Het drinken van koffie

vrouw drinkt koffie

De herder haalde de boon uit de bes en liet er een paar drogen. Kauwen ging zo moeilijk en smaakte vies. Hij besloot er een paar de branden en te malen en vermengde het met water. Ja! Nu smaakt het prima! Vanaf dat moment zijn mensen koffie gaan drinken. In Ethiopië dronken mensen dus voor het eerst koffie. De origine van koffiebonen en koffie drinken is dus een Afrikaanse uitvinding.

Koffie in Arabië

In de 15e eeuw verspreidde het drinken van koffie zich uit naar Jemen, waar de plant ook in de natuur voorkwam. Een eeuw later in de 16e eeuw, dronk men overal in Arabië het zwarte goud en werd koffie een belangrijk handelsproduct in Egypte, Syrië en Turkije.

Koffie werd niet alleen gedronken in huis, maar werd ook een belangrijk onderdeel van de Aziatische cultuur. Er ontstonden koffiehuizen die ook wel “qahveh Khaneh” genoemd. In deze koffiehuizen kwamen mensen samen en vertelden men verhalen met elkaar. Er werd koffie gedronken en gesocialiseerd, spelletjes gespeeld en er werden zelfs optredens gegeven.

Koffie in Europa

In de 17e eeuw importeerden Europa meer en meer koffiebonen uit Arabië. Koffie werd door sommige geliefd en door anderen gehaat. Het was nieuw voor Europeanen en sommige mensen noemden het een heidense bittere en duivelse drank. Toch nam de populariteit van koffie steeds meer toe. Het eerste koffiehuis in Europa werd in 1615 opgericht in Venetië. Langzaam verspreidde deze trend zich en in Amsterdam opende het eerste koffiehuis in het jaar 1663. Tegen die tijd waren er in Engeland al meer dan 300 koffiehuizen.

Nederlandse koffiehandel in de gouden eeuw

De vraag naar koffie nam enorm toe en aangezien Nederland midden in de gouden eeuwen zat, zagen Nederlanders er wel heil in om de koffiebonen te verbouwen in Indonesië. In Java ontstonden de eerste Nederlandse koffieplantages en er ontstond een succesvolle handel in het zwarte goud.

Ook de koffieplanten die in Amerika en Zuid-Amerika groeien hebben een Nederlands tintje. Zo gaf de Nederlandse burgemeester een koffieplantje cadeau aan koning Louis XIV van Frankrijk. Een stekje dat afkomstig is van die plant ging mee naar “de nieuwe wereld”. Gabriel de Clieu nam het stekje in het geheim mee naar Amerika. Op Martinique (een Caribisch eiland) werd het stekje geplant. Een paar jaar later stond Brazilië ermee vol. Ook de Fransen verdiende en fortuin met het koffieplantje dat gegroeid en geoogst was op Java.